تاریخ انتشار: ۱۴۰۱/۰۶/۰۶
اصول کانبان، فارغ از شکل اجرایشان در سازمانتان همیشه ثابت است. در این بخش قواعد کلی و اصلی کاربرد و استفاده از این روش برنامهریزی تولید را بررسی میکنیم:
1. تخته کانبان (در ادامه با آن آشنا میشوید) چند ستون دارد که هرکدام بخش خاصی از پروژه را دنبال میکنند. مثلا یک ستون برای سفارشهای موجود، یکی برای در حال تولید و یکی هم پروژههای تمامشده. البته این ستونها کاملا قابل شخصیسازیاند، اما وجودشان ضروری است.
2. هر پروژه به چند وظیفه اجرایی تقسیم میشود. این وظیفهها بهشکل کارت در هر ستون قرار میگیرند و یک بخش مشخص از پروژه را معلوم میکنند. در حوزه تولید، هر کارت معمولا سفارشی است که باید تکمیل شود.
3. زمانی که مشتریها سفارش جدیدی ثبت میکنند، وظیفههای اجرایی به ستون در حال انجام میروند. در این بخش معمولا نام کسی که مسئول است هم آورده میشود.
4. توضیحات و مستندات پیشرفت هر مرحله بعد از تمامشدن آن بخش به کارتهای پروژه اضافه میشود. این کار برای کسبوکارهایی که از روشهای نرمافزاری استفاده میکنند راحتتر است. آنها میتوانند اسکرینشاتها، وضعیت موجودی در لحظه انبارها، وضعیت دستگاهها و... را هم بهشکل مستند داشته باشند و هم آنها را برخط مدیریت کنند. هر چیزی که یک نفر باید در مرحلههای پیشرفت پروژه بداند باید در این قسمت آورده شود.
5. در مرحله آخر هم که پروژه کامل شد، تمام مستندات بایگانی میشوند و کارت پروژه به ستون پایان یافتهها میرود.
تخته کانبان دقیقا همان معنایی را میدهد که از اسمش میفهمیم، صفحهای (نرمافزاری) یا تختهای (فیزیکی) که ستونهای پیشرفت پروژه روی آن تعریف شده و کارتهای پروژه و وظیفهها روی آن قرار دارد.
مزیتهای برنامه ریزی تولید به روش کانبان
اصلیترین مزیتهای استفاده از سیستم کانبان در برنامه ریزی تولید از این قرار است: بهینهکردن مدیریت موجودی، ارایه یک تصویر واضح و دقیق از جریانهای کاری و کاهش هزینهها، در ادامه هر کدام را جزئیتر بررسی میکنیم:
چالشهای برنامه ریزی تولید به روش کانبان
البته که استفاده از روش کانبان مانند هر روش دیگری در تولید چالشهای خاص خود را دارد. چالشهای اصلی این روش که در ادامه آنها را بیشتر بررسی میکنیم اینها هستند: نمیتواند بهخوبی از پسِ نوسانهای تقضا برآید، پیادهسازی و اجرای بخشهای مختلف آن میتواند فشار زیادی به سازمان بیاورد و گاهی وقتها بیشاز اندازه پیچیده میشود.
شرایط و محیط ایدئال پیادهسازی کانبان
مواردی که در ادامه بررسی میکنیم شرایط ایدئال موردنیاز برای استفاده از روش برنامه ریزی تولید کانبان است. هرچه شرایط محیطی، صنفی و کاری شما از این موارد دورتر باشد، بهطور قطع کار سختتری پیش رو دارید.
نداشتن این شرایط به این معنا نیست که نمیتوانید از روش برنامه ریزی تولید کانبان و بههنگام استفاده کنید. بلکه به معنای این است که نیاز دارید تا دوباره به فرایندهایتان و شکل طراحی آنها دقت کنید. البته باز هم دستتان بسته نیست و میتوانید بهجای روشهای بیشتر مرسوم مثل کانبان کارتی یا سطلی از روش CONWIP استفاده کنید. این روش که مخفف عبارت Constant Work in Progress است یک سیستم کنترلی کششی است و یکی از زیرشاخههای کانبان بهحساب میآید. دربارهی ماشینآلات باید گفت وجود دستگاههای غیراستاندارد و ناایمن موضوعی است که بیشاز فرایندها باید به آن توجه کنید. چراکه این عامل مستقیم روی حجم تولیدی شما اثر میگذارد و نیازمند توجه بیشتری است.
پیادهسازی روش برنامه ریزی تولید کانبان در نرمافزارها
این روزها دیگر جایی نیست که نرمافزارها به آن نفوذ نکرده باشند. ما از سادهترین کارها تا پیچیدهترینشان را با اپهای موبایلی و نرمافزارهای مخصوص انجام میدهیم. تولید نیز خود بهعنوان پرچمدار استفاده از آخرین فناوریها بهره لازم را از نرمافزارها میبرد. یکی از مهمترین نرمافزارها که به کمک کسبوکارها میاید، نرمافزار مدیریت پروژه است. این نرمافزار با مدیریت بخشهای مختلف و پروژه به سرپرستان و مدیران امکان مدیریت دقیق و صحیح آنها را میدهد. امکان حذف و اضافه جزئیات پروژه و قابلیتهای بسیار دیگر، نرمافزارهای مدیریت پروژه را تبدیل به ابزار محبوب اجرای کانبان در صنایع کرده است.
گروه دیگر نرمافزارها که به اجرای کانبان کمک شایانی میکند، ERPها هستند. این سیستمهای نرمافزاری علاوهبر اینکه تمام قابلیتهای نرمافزارهای مدیریت پروژه را در خود دارند، آن را با دیگر سیستمهای سازمان یکپارچه میکنند. یعنی ارتباط مستقیمی بین پروژه و دیگر بخشهای سازمان ایجاد میکنند، واحدهای مالی، انبار، خرید، فروش و تولید در این نرمافزار در یکپارچگی کامل با مدیریت پروژه هستند.