نرم‌افزار به‌عنوان خدمت (SaaS) چیست؟
به لطف افزایش به‌کارگیری رایانش ابری، تولید و ارائه راهکارهای مبتنی بر اینترنت کار شرکت‌ها را ساده‌تر کرده است. راهکار ابری، گذشته از راحتی ارائه، راهکار قدرتمندی را در اختیار کسب‌وکارها قرار می‌دهد تا مشتریان و کاربران از هر نقطه‌ای امکان دسترسی به آن را داشته باشند. فناوری مبتنی بر ابر، انواع مختلف خدمات را از طریق اینترنت ارائه می‌کند و بدین ترتیب، موجب رشد و گسترش «راهکار به‌عنوان خدمت» می‌شود. یکی از معروف‌ترین این الگوهای خدماتی، نرم‌افزار به‌عنوان خدمت یا SaaS است که در اینجا به تشریح آن می‌پردازیم.
نرم‌افزار به‌عنوان خدمت یا SaaS یکی از رایج‌ترین راهکارهای ابری موجود در بازار است. این نرم‌افزار یکی از نخستین راهکارهای ابری معرفی شده است و این فرصت را در اختیار سازمان‌ها قرار داده که راهکار SaaS را وارد ساختار خود کنند. ممکن است برای کسانی که با این اصطلاح آشنایی ندارند، این سوال پیش بیاید که SaaS چیست و چه مزایایی برای ارائه‌دهندگان و کاربران نرم‌افزار دارد.
منظور از نرم‌افزار به‌عنوان خدمت چیست؟
منظور از نرم‌افزار به‌عنوان خدمت، ارائه مدل نرم‌افزاری است که به‌طورکلی از طریق اینترنت در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. برنامه‌های کاربردی روی سخت افزار ارائه‌دهندگان نرم‌افزار نصب می‌شود و سپس کاربران در هر نقطه‌ای، می‌توانند با اتصال به اینترنت و از طریق یک پورتال تحت وب، به این برنامه‌ها دسترسی داشته باشند. این بدان معناست که نرم‌افزار برای اجرای برنامه‌ها، به جای اتکا به سخت افزار کاربران، به سخت افزار ارائه‌دهندگان متکی است. معمولا، برنامه‌های SaaS بر اساس حق اشتراک ارائه می‌شوند، اما ممکن است بر اساس یک نرخ ثابت افزایشی نیز ارائه شوند.
مزایای SaaS برای فروشندگان و کاربران نرم‌افزار
استقرار نرم‌افزار به‌عنوان خدمت، برای توسعه‌دهندگانی که در پی ارائه گسترده نرم‌افزار خود هستند، مزایای بسیاری دارد. نخست اینکه از فرایندها و هزینه‌های استقرار فیزیکی برنامه‌ها می‌کاهد. توسعه‌دهندگان نرم‌افزار سنتی، مجبور بودند پروژه‌های خود را به‌طور فیزیکی به مشتریان تحویل دهند که معمولا این کار با ذخیره و نصب برنامه بر کامپیوتر آنها انجام می‌شد. روش ارائه SaaS بدان معنا است که لازم نیست توسعه‌دهندگان نگران ارائه فیزیکی نرم‌افزار باشند و فقط کافیست به کاربران خود اجازه دهند به منابع موجود در سخت افزار اختصاصی (on-premise) ایشان دسترسی داشته باشند.
این امر بروزرسانی نرم‌افزار برای کاربران را نیز بسیار آسان‌تر می‌کند. با توجه به اینکه کاربران به‌واسطه زیرساخت‌های شما، به نرم‌افزار دسترسی دارند، بروزرسانی به این طریق، به سادگی بروزرسانی برنامه‌ها در محل می‌باشد. کسب‌وکارها برای حفظ دسترسی به خدمات خود، باید به فروشندگان نرم‌افزار اعتماد کنند و در نتیجه اگر ارائه‌دهنده زیرساخت خود را حفظ نکند، مشکلاتی را برای آنها به وجود خواهد آورد. با این حال، کاربران دسترسی آسان‌تری به نرم‌افزار و راهکارهای آن دارند و برای این منظور، فقط لازم است وسیله‌ای برای اتصال به اینترنت داشته باشند.
مزیت دیگر SaaS این است که برای کاربر نهایی نیز مقرون به صرفه می‌باشد. برخی راهکارهای SaaS از روش پرداخت در ازای کاربری، استفاده می‌کنند، یعنی فقط برای منابعی که در اختیارشان قرار می‌گیرد، بها پرداخت می‌کنند. همچنین، با توجه به اینکه کاربر برای نصب راهکار نیازی به خرید هیچ سخت افزار فیزیکی ندارد و فقط لازم است امتیاز کاربری نرم‌افزار را خریداری کند، از هزینه خرید و اجرای برنامه به نحو چشمگیری کاسته خواهد شد.
منبع: solutionsreview